(door Marcel Vaandrager)
aal is en blijft iets boeiends. Niet alleen omdat onze taal ingewikkeld in elkaar zit met al z’n uitzonderingen, maar ook omdat onze taal leeft. Er komen bijna dagelijks nieuwe woorden bij en anders verzint de jeugd ze wel met hun snelle mediacommunicatie! Niet dat ik het daar over wil hebben, hoor. Ik moest het gewoon even kwijt. Nee, ik wil het met je hebben over woorden die al bestaan sinds mensenheugenis. Van die woorden die zo door elkaar worden gebruikt dat je haast zou gaan denken dat ze écht hetzelfde betekenen. ‘Goedkoop’ en ‘voordelig’ zijn bijvoorbeeld van die woorden.
Nu is het wel zo dat als je op ‘een (goed)koopje’ uit bent, je op ‘een voordeeltje’ uit bent. En als iets voordeliger is, dan is het ook goedkoper, dus tot zo ver zou het kunnen kloppen dat we te maken hebben met twee synoniemen.
Anders wordt het als het als je er op je voordeligst uit wilt zien, hè dames? Je doft je op en probeert er zo mooi, aantrekkelijk, sexy, stoer, en alles wat in deze categorie thuishoort, mogelijk uit te zien. De desbetreffende dames zullen het me dan niet in dank afnemen als ik ze zeg dat ze er op hun ‘goedkoopst’ uitzien, toch? Alleen al de gedachten over wat mij dan ten deel zal vallen doet me bij voorbaat mijn levensverzekering verhogen.
Terwijl ik zo zit te denken over deze twee woorden, merk ik dat er eigenlijk best grote verschillen zijn. Niet dat ik me er goedkoop van af wil maken, maar als iets voordelig is, hoeft het nog niet goedkoop te zijn. Andersom is het ook waar: iets wat goedkoop is, hoeft niet voordelig te zijn. Voel je het verschil? Daarnaast is goedkoop meestal duurkoop terwijl voordelig daar zeker niet in dezelfde mate mee in verband wordt gebracht. Nee, goedkoop heeft een zweem van ‘B-keus’ om zich heen. Ik denk hierbij bijvoorbeeld aan de goedkope grappen van mijn vroegere buurman, terwijl de voordelige adviezen van mijn beleggingsadviseur mij geen windeieren hebben gelegd.
Tja, nu ik er zo mee bezig ben, krijg ik haast de neiging om te stellen dat goedkoop eigenlijk de overtreffende trap van voordelig is; goedkoop is ‘te voordelig’, zou ik zeggen. En van huis uit heb ik geleerd dat overal waar ‘te’ voor staat niet goed is. Behalve ‘tevreden’ natuurlijk; en tequila.
Doe er je voordeel mee!
