Rotterdam herdenkt dit jaar thuis, maar herdenken is thuis niet minder relevant. Stilstaan bij het verleden doet iedereen op zijn eigen manier, maar dat betekent niet dat je niet samen kan herdenken. Speciaal voor de herdenking schreven stadsdichter Anne Vegter en burgemeester Ahmed Aboutaleb een gedicht dat zij samen voordroegen tijdens de herdenking op 4 mei op het Stadhuisplein. Zij herdenken samen, omdat ‘niemand wordt geboren met een rugnummer’, aldus Anne Vegter.
Burgemeester Ahmed Aboutaleb
Stadsdichter Anne Vegter
Vandaag herdenken we hen die vielen.
Beter is het naar hen te luisteren.
Hun voetstappen te volgen, in hun schoenen te staan.
Als we dat niet doen, sterven ze nog een keer.
Als we hen vergeten, hebben wij geen toekomst meer.
We zeiden we werden gescheiden in dierentuinen, in bioscopen, in slagerijen.
Witregel.
Niemand wordt geboren met een rugnummer.
Oorlog begint met woorden.
Hatelijke, vernederende woorden.
Woorden die uitsluiten, buitensluiten, ontmenselijken.
Mensen, dat gebeurt nog elke dag.
Mild voor jezelf, onverbiddelijk voor een ander.
Goed en Fout zijn terug, onder een andere vlag.
Witregel.
Je zei na het transport hoorde ik mijn naam in getallen spellen.
Het licht van walmende lampen.
Je fluisterde ‘het onnoembare’ dat mij niet kan ontvellen.
Citaat van Primo Levi over de kampen:
“het is gebeurd en kan dus weer gebeuren”
Witregel.
In een oorlog worden woorden wapens
waarmee mensen worden verraden. Vermoord.
Met wapentuig wordt oorlog uitgevochten.
Niet hier. In andere landen:
we bladeren door naar de beurskoers
van wapenfabrikanten.
Ooit waren Hitlers hertjes hartveroverend.
Witregel.
Je zei naakt als de dieren werden we in het bos onze graven ingesneden.
Witregel.
Je fluisterde we hadden geloven: één óngeloof vooraf, één óngeloof tijdens.
Witregel.
Toen ging in het Berliner Sportpalast het dak eraf.
Zwartregel.
In oorlog gaat alles van waarde het eerst verloren.
De omgeving van de medemens.
We hebben allen dezelfde demonen te bevechten
om die weerloze waarde te behouden.
Maak daarom woorden niet tot wapens.
Heb vertrouwen.
Witregel.
Je zei eerst scheurde mijn ene, toen reikte
mijn andere oor tot achter het weten.
We lopen achteruit de toekomst in naar wie we zijn.
We lopen achteruit de toekomst in naar wie we zijn.