(door Liliane Waanders)
Toen Stefan Nieuwenhuis in het kader van Duplex – een verzameling grafische gedichten – de Rotterdamse dichter Daniël Dee koppelde aan de Rotterdamse tekenaar Robert van Raffe, was al snel duidelijk dat zij ‘iets’ met Rotterdam zouden gaan doen. ‘Noem het iets grootstedelijks’, licht Daniël Dee die keuze in een interview in de VPRO Gids – ‘Betekenisbotsingen en nieuwe weggetjes’, door Janne Reinsma – toe. ‘Iets rauws en moderns’, noemt Robert van Raffe het in hetzelfde gesprek.
Het werd een gedicht over (over) vallen (voor) en uiteindelijk nooit meer opkrabbelen, waarin de Rotterdam – het gebouw, niet de boot – een belangrijke rol speelt. In ‘Het leven is één langgerekte les in vallen’ gaan hoogtevrees en hoogmoed hand in hand.
Toen het boek tijdens Poetry International werd gepresenteerd, vertelden Daniël Dee en Robert van Raffe hoe het samenwerken ging. Van voorzichtig aftasten richting ingrijpen in elkaars werk: ‘niets was heilig’, aldus Robert van Raffe. Dat ingrijpen ging zo ver dat de dichter achteraf betwijfelt of de woorden die overbleven nog wel een compleet gedicht zijn. Hij oogde niet helemaal gelukkig toen hij dat meldde.
De dichter inspireerde de tekenaar overigens zeer. Dankzij hem varieert hij de kaders. Hij volgde de betekenislagen van het gedicht, die Daniël Dee door in te springen duidelijk maakte. Een eyeopener. Voor de tekenaar.
Gelaagd ís het gedicht van Daniël Dee. En Robert van Raffe voegt met zijn tekeningen op een suggestieve wijze betekenis toe. En toch ben ik ook benieuwd naar het gedicht dat Daniël Dee oorspronkelijk schreef.
De andere zeven duo’s die voor Duplex een grafisch gedicht maakten zijn: Serge Baeken (beeld) en Anneke Claus (tekst); Wilbert van der Steen (b) en Marije Langelaar (t); Lies Van Gasse (b) en Tsead Bruinja (t); Sam Peeters (b) en Dennis Gaens (t); Maarten De Saeger (b) en Maarten van der Graaff (t); Delphine Frantzen (b) en Maud Vanhauwaert (t) en Ruben Steeman (b) en Ellen Deckwitz (t).
