(recensie – door Ton Huizer)
U heeft er vast wel eens een aangetroffen. Achtergelaten in het openbaar vervoer of naast een gescheurde vuilniszak. Dichtbundeltjes vol zinloze metaforen waar geen touw aan vast te knopen valt. Of gesigneerde dundrukjes vol weltschmerz en onvervuld verlangen, meestal uitgegeven in eigen beheer. Afgesloten met een stevig opgeklopt curriculum vitae van een pagina of langer. Gelukkig kan het ook anders.
Kortgeleden kreeg ik de laatste novelle van Egbert van de Gronden onder ogen. Een auteur die in 2019 werd genomineerd voor de Donner Boekenprijs met zijn verhalenbundel Oog in oog.
De schrijver laat er in zijn nieuwe novelle geen gras over groeien. Al in het eerste hoofdstuk amputeert hij bijna zijn linkervoet tijdens een (te) ontspannen rondje tuinieren. Pezen, botten en zenuwen veranderden, van het ene moment op het andere, van een goed geordend samenspel tot een bloederige legpuzzel. Op zich al genoeg stof tot nadenken en zelfreflectie, zou je denken. Het bleek helaas nog maar het begin van een lange reeks medische problemen en tegenslagen.
Op zich niet eens zo heel bijzonder. Er gebeuren dagelijks ongelukken in het menselijk verkeer. Op rijwielpaden en sportvelden, in bad- en slaapkamers, tijdens klussen in en rond het huis. Wat deze novelle zo bijzonder maakt, is de manier waarop de schrijver zijn tegenslagen beschrijft en verwerkt. Nuchter analyserend overziet hij de slagvelden waarin hij terecht is gekomen. Met bijna journalistieke afstand tot zijn emoties en zonder overdreven sentiment.
Slechts een enkele keer, bij het beluisteren van de muziek van Bach, gaat de stop even uit de emotionele wasbak. Lang duren dat soort momenten niet. Het blijft bij een enkel moment van meditatie tijdens zijn mooi beschreven zoektocht naar evenwicht tussen verlies en vitaliteit.
Een handzaam drukwerkje dat niet mag ontbreken in de handbagage als u straks op Schiphol staat voor een bord vol vertragingen. Waarna, na 3 uur wachten, uw vlucht alsnog wordt geannuleerd en uw bagage onherroepelijk door de sluis is verdwenen. Bedenk dan nog even met E. van de Gronden en J.C. Bloem: ’t had zoveel erger kunnen zijn…
Egbert van de Gronden, Tot op het bot, Uitgeverij Vreugdenberg, 2022, ISBN 9789083057002, € 15,00
